Bij het examen tekstverklaren denk je wellicht dat je je pen bijna niet nodig gaat hebben. Laat hem echter niet thuis! Waarom? In dit blog vertellen we je wat het nut is van het ‘lezen met je pen’.

Als je een tekst gaat lezen, dan is het handig als je de structuur van de tekst goed begrijpt. Niet alleen omdat er in bijna iedere tekst met meer dan drie vragen iets gevraagd wordt over verhoudingen tussen alinea’s, maar ook om het  tekstbegrip in het algemeen beter te maken.

Gebruik dus je pen bij het lezen. Neem twee kleuren pennen mee, zodat je in een oogopslag kunt zien of je een verbindingswoord onderstreept hebt of kernbegrippen van de alinea’s.

Kernbegrippen:

In veel vragen moet je op zoek naar de kern van een bepaalde alinea. Deze vind je over het algemeen in de eerste of laatste regel van de alinea. De rest is uitwerking. Het is dus handig om deze kern in iedere alinea onderstreept te hebben zodat je, als je in de tekst zoekt naar je antwoord, snel door de tekst heen kunt lezen. Dit heb je nodig bij vragen als ‘what is the main point’ of  als je een samenvatting moet geven van een of meerdere alinea’s.

Signaalwoorden:

Onderstreep in iedere alinea de signaal- en voegwoorden zoals: furthermore, therefore, also, contrary to, but enz. Deze woorden geven je direct inzicht in de functie van de alinea. Je weet dan of er een uitwerking van het voorgaande volgt of juist een tegenstelling.

Echter, niet elke alinea begint met een verbindingswoord. Dat zou te makkelijk zijn. Soms moet je uit de tekst zelf halen wat de functie is. Ook hiervoor is het handig als je, al lezende, woorden onderstreept waaruit de functie van de alinea blijkt.

Hieronder een voorbeeld uit examentekst :  Havo 2001 – Tijdvak II – Tekst 4 waaruit je zelf de functie van de volgende alinea kunt halen.

Alinea 1:

…;three ex-presidents and one sitting one will be in attendance; and Oprah Winfrey will be there as well. In short, Americans have got the point that volunteering to help poor children is a Big Issue.

Alinea 2:

The fashion for large-scale volunteerism, backed by government and  corporations, has gone up and down in recent years. Former president George Bush started the project  “a thousand points of light”, …

Hier zien we geen verbindingswoord, maar uit de laatste zin van alinea 1 blijkt dat de Amerikanen tot het inzicht gekomen zijn dat vrijwilligerswerk ten behoeve van arme kinderen heel belangrijk is. Alinea 2 begint met ‘the fashion for…’  en ‘backed by government and corporations, has gone up and down’…. Dit duidt op een uitwerking van het voorgaande. Er wordt verder op het punt ingegaan.

Zoals je ziet helpt het onderstrepen van kernwoorden  en verbindingswoorden bij het begrip van de tekststructuur en dit helpt je met zowel het begrip van de tekst als met het tempo waarop je de teksten maakt.